Değerli okurlarım,
3. ArtContact İstanbul Çağdaş Sanat Fuarı 40 ülkeden gelen sanatçıları, tüm sanatseverleri 1-4 Haziran 2023 tarihlerinde Kadir Topbaş Gösteri ve Sanat Merkezi’nde ağırladı.
Atis Fuarcılık tarafından düzenlenen ArtContact 2004-2009 yılları arasında gerçekleştirdiği ArtForum Ankara ile 9 yıldır gerçekleştirdiği ArtAnkara Çağdaş Sanat Fuarları’nda edindiği birikimi İstanbul’da yaşama geçirmekte.
4 Haziran Pazar akşamı sona eren fuara İstanbul’un yanı sıra Ankara, İzmir, Bursa ve Anadolu’nun pek çok ilinden galeriler katılım gösterdi. Rusya, Kore, Özbekistan, İran, Bulgaristan, Belarus, Estonya, Fransa ve Ukrayna’dan galeriler yer aldı. Türkiye’deki galeriler aracılığıyla 40 ülkeden sanatçının eseri görücüye çıktı. Resim, heykel, seramik, video, performans, dijital art, street art gibi farklı sanat alanlarını barındıran fuarda söyleşiler, performans sanatları ve dinletiler gerçekleşti.
2023 yılı “Kurum Onur Ödülü” İyilik İçin Sanat Derneği’ne, “Sanata Katkı Onur Ödülü” Yahşi Baraz’a, “Sanatçı Onur Ödülü” Bubi’ye verildi. Fuarın ana hedefi Türk resim sanatının yaşayan ustalarını ve genç sanatçılarını dünyanın yaşayan usta sanatçıları ve genç yetenekleriyle bir araya getirmekti. Farklı kuşaklar ve üretimler geniş bir yelpazede yer buldu.
Atis Fuarcılık ve ArtContact Yönetim Kurulu Başkanı Bilgin Aygül’e göre fuarın amacı "İstanbul’un gereksinimleri göz önünde bulundurularak, sanatı kamusal alana yaymak". Bir başka amaç da "Sadece galeri ve alıcının yer aldığı değil, sanata ilgi duyan herkesin gezdiği, sanatçılarla bir araya gelip sanat üzerine sohbet edebildiği, projeler üretebildiği bir organizasyon gerçekleştirmek".
Ben fuara ancak 3 Haziran Cumartesi günü öğlen saatlerinde gidebildim. 1500’ün üzerinde sanatçının katıldığı, 4 bin 500’e yakın eserin sergilendiği, 3000 metrekarelik alanda beş saat geçirmiş olmama karşın zaman yetmedi. Amacım sanatçılar ve eserleri hakkında fikir edinmek, olanak bulursam kimisiyle kısa söyleşi yapmaktı. Şansı zorlamak çoğu zaman insanın kendisine kaldığından öyle yaptım.
Merkezin girişinde karşıma çıkan heykelle yanı başında aletleriyle çalışan heykeltıraşı görünce bir süre izledim. Eser ilgimi çekmişti. Bilgi edinmeden geçmedim. Bayrağımızdaki yeniayın kıvrımında incelikle oturan, dalgalı saçları beline kadar inmiş, genç, güzel, güçlü bir kadın elleri arasında bayrağımızın yıldızını tutuyordu. Arkadan gördüğüm sanatçının üzerinde : Estonya, Kirill Grekov yazılı bir tişört vardı. Özür dileyerek çalışmasını kestim. Gazeteci olduğumu, fuarla ilgili haber hazırladığımı, kendisi ve eseri hakkında sorularım olduğunu açıkladım. Dikkatle, saygıyla kabul etti.
Kirill Grekov 1987 doğumlu. 2007-2013 yılları arasında Saint- Petersburg Devlet Güzel Sanatlar Akademisi’nde aldığı eğitimi ‘onur’ derecesiyle tamamlamış bir heykeltıraş. Türkiye’de daha önce 2020’de Kuşadası’nda, 2022’de İstanbul-Maltepe’de heykel sempozyumlarına katılmış. Maltepe’de Nazım Hikmet’in "Aşık Bulut" adlı şiirinden yola çıkarak gerçekleştirdiği esere aynı adı vermiş. Bu kez Kadir Topbaş Gösteri ve Sanat Merkezi Genel Müdürlüğü ile Küratör, Ressam Aygül Okutan’ın işbirliği içerisinde ArtContact İstanbul 2023 Çağdaş Sanat Fuarı’na çağrılmış.
Atatürk’ün kızlarını simgeleyen, üç hafta içinde İstanbul’da tamamladığı "New Star" adlı eserinin kendisi için önemini şöyle açıkladı : " Bu işi Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci yüzyılına armağan olarak yaptım. Konuya odaklanmıştım. Yıldızı Türk kadının elleri arasına koyarak Türkiye Cumhuriyeti’nin ikinci yüzyılını Atatürk’ün kızlarının onun ilkeleri çerçevesinde gerçekleştireceğine inandığımı göstermek istedim."dedi. Bu düşüncesinin tanığı olmak istedim ve kendisiyle fotoğraf çektirdim. Yazının sonunda eklerde görebilirsiniz.
Kirill Grekov gibi Rusya Cumhuriyetlerinden gelen 66 sanatçıyı ArtContact İstanbul 2023 Çağdaş Sanat Fuarı’na getirmeyi başaran, bunu Rumak Art Gallery işbirliğiyle yapan Küratör, Ressam Aygül Okutan, Türkiye’nin geçtiğimiz yıl yitirdiği fotoğraf sanatçılarından Mehmet Okutan’ın eşi. Yedi yıldır Rus ve Türk ressamlarını her olanakta biraraya getirmeyi amaçlayan bir misyon yürüttüğünü söyledi. ArtContact fuarlarına her iki ülkenin genç sanatçılarıyla yaşayan ustalarını taşıyor. 2019’da Kadir Ablak, Hakan Esener, Hikmet Barutçugil ve Taner Alakuş’u Hermitage’a götürmüş. Hedefi, genç Türk sanatçılarını Rusya’da, genç Rus ressamlarını Türkiye’de tanıtmak. Fikir alışverişleri esinlenmeyi ve ötekinin dünyasına açılmayı sağlıyor, dedi.
Aygül Okutan, 3. ArtContact İstanbul 2023 Çağdaş Sanat Fuarı’na Rusya’nın yaşayan en büyük ustasını ; A.I. Kurnakov ve V.I. Grandi-Gaditsky gibi hocaların yetiştirdiği 1942 Kırım Sivastopol doğumlu Alexander Petrovich Shadrin’i getirmiş. Ukrayna Ulusal Sanatçılar Birliği üyesi Shadrin natürmort ve figür ressamı ; Fransız izlenimcileri tarzında üretiyor. Toplumsal gerçeklikleri yansıtan eserleri Ukrayna, Rusya, Almanya, Amerika, İngiltere, Fransa, İtalya ve başka ülkelerde sergilenmekte. Londra’da Bonham's, Paris’te Drouot müzayede evlerinde başarıyla satılıyor. Alexander Petrovich Shadrin’e 2003’te "Bağımsız Kırım Cumhuriyeti Şeref Madalyası" verilmiş.
Aygül Okutan’ın fuarda küratörlüğünü yaptığı Rumak Art Gallery’nin kurucusu, Ressam, Akademisyen Svetlana Rumak’ın tual üzerine akrilik çalışmalarının kahramanı kadın. Tarzını Sembolist-Sürrealist olarak tanımlayan Rumak’la yaptığım söyleşide, kimi anlamlı kimi anlamsız ayrıntılarla gerçekleştirdiği eserlerinde kadını bazan erkek bazan kadın olarak duyduğunu belirtti. Bedeniyle, duygularıyla daha duyarlı, dolayısıyla daha çok kadın olan figürlerin kadınların şarkısını söylediğini belirtti. Kadın aydınlık, karanlık çeşitli kişiliklere sahip ; yalnızca doğuran değil fikirleriyle dünyaya, insanlığa güzel şeyler katan bir varlık, dedi. Zırhlar giydirdiği figürlerle kadınlara seslendiğini, onlara ‘kimseye gereksinim duymadan kendini koruyabilirsin’ mesajı verdiğini söyledi. Eserlerinden "What is inside of me/ Bu içimdeki nedir" adlı çalışmasını eklerde görebilirsiniz.
Rumak Art Gallery’nin temsil ettiği dünyaca ünlü Albina Bunina’nın "Uyanış" adlı eseri; genç sanatçı Elena Lyapina’nın insan zihninin sınırlarını komşu insan zihinlerinin sınırlarına bitişik gösterdiği "Kvadratiki/Kareler" adlı çalışması beni etkileyenlerden. Dasha Rybina’nın "Venedik" ve "Roma" adlı kâğıt, mürekkep çalışmaları dikkatimi çekti. Saint-Petersbourg İlya Ripin Akademisi’nden Nikitina P. V.’nin "Anavatan Senfonisi" önünde uzunca durdum. Fedorov Aleksandr’ın eski Rus savaşçılarını gösteren çalışmaları klasik Rus resminin temsilcileriydi. Beyaz Rusya Cumhuriyeti İstanbul Konsolosluğu’nun davetlisi olarak gelen Tanya Grievich’in "Transition/Geçiş" serisinden ‘Lake of memories/Anılar Gölü’ tablosu zihnime takıldı.
Türk sanatçılarına gelince; emin olun hepsini saymak isterdim. Ancak o kalabalıkta görebildiğim bazılarıyla yetineceğim.
Modern Türk Edebiyatı Y. L. derecesini aldığım Yeditepe Üniversitesi’nin Güzel Sanatlar Fakültesi’nden Y. L. mezunu genç sanatçılardan Melisa Kılıç’ın keten üzerine baskı "Kraliçe Arı" adlı eseri ve Burak Çolak’ın kâğıt üzerine yağlı boya resimlerini çağdaş sanat dağarcığıma kattım.
Emrah Akkayüz’ün "Örgü Saçlı Kız", Ömer Eken’in "Müjde" adlı işleri; Metin Kılıç’ın bronz heykelleri; Ekrem Şerif Egeli ve Müslüm Teke tabloları; Raşit Altun ve Barış Sarıbaş eserleri; Süleyman Karakul ve Birsen Kökver’in Anadolu insanına adanmış, geleneksel yaklaşımı değiştiren çalışmaları; Mehmet Kaya’nın içerden aydınlanan katman katman kadın profilleri; Adem Tokatlı tabloları; Osman Sadi Temizel fotoğrafları; Ayhan Çetin’in bana göre beklenmedik tarzda İstanbul resimleri; Japon Dili ve Edebiyatçısı İbrahim Altun’un kolajları gönlümü çaldı.
Son olarak İranlı sanatçılardan; mesleği berberlik olan Esmaeil Aghabararianbisheh’in anne ve babasının saçlarıyla onların portrelerini yaptığı çalışma tuhaf biçimde şaşırtıcıydı. "Parçalanmış Kimlik" serisiyle Mehdi Reyahani; "Hayaletler" adlı tablosuyla Samira Darya ilgimi uyandırdı. Pars Arte’nin kurucusu Ressam, Heykeltıraş Parisa Nami’nin karışık materyal, ahşap ve bronz serisi "Zamansız Şafak" işlerindeki ironiyi sevdim.
Geriye daha sayacak birçok santaçı ve eser kaldığını biliyorum. Ancak bu kadarıyla yetineceğim. ArtContact Çağdaş Sanat Fuarlarına ilginizi çektiğimi umuyorum.
Eklerde sözünü ettiğim sanatçıların eserlerinin görselleri bulunuyor.
Küratör, Ressam Aygül Okutan Şişli Belediye Başkanı Muammer Keskin’le.
Heykeltıraş Kirill Grekov, "New Star", 2023, İstanbul.
Berkiz Berksoy, Heykeltıraş Kirill Grekov ile.
Aleksandr Shadrin, "Mutluluk".
Svetlana Rumak, "What is inside of me/Bu İçimdeki Nedir", 2023, İstanbul.
Metin Kılıç
Mehdi Reyahani, "Parçalanmış Kimlik" serisinden
Berkiz Berksoy Küratör, Ressam Aygül Okutan ile
Berkiz Berksoy ve Elena Lyapina, "Kvadratiki/Kareler".
Mehmet Okutan, Kâğıt üzerine Fotoğraf, Pakistan, 2010.
Ayhan Çetin.
Nikitina P. V., "Anavatan Senfonisi".
Adem Tokatlı
Mehmet Kaya
Süleyman Karakul
Samira Darya, "Hayaletler".
Ömer Eken, "Müjde"
