TÜİK'in 2023 yılı Hanehalkı Bütçe Araştırması'nın sonuçlarına göre; Türkiye genelinde hanehalklarının tüketim amaçlı yaptığı harcamalar içinde en yüksek payı konut ve kira harcamaları aldı. İkinci sırada ulaşım harcamaları yer alırken, üçüncü sırada gıda ve alkolsüz içecek harcamaları yer aldı. En düşük gelir grubu olan birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 36,6, konut ve kira harcamalarına yüzde 29,2, ulaştırma harcamalarına yüzde 8,8 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarına yüzde 5,4 pay ayrıldı.
TÜİK 2023 yılı Hanehalkı Bütçe Harcamaları Araştırması’na göre, tüketim amaçlı harcamalar içinde ilk sırada yüzde 23,9 ile konut ve kira harcamaları yer aldı. İkinci sırada yüzde 21,9 ile ulaşım harcamaları yer alırken, üçüncü sırada yüzde 20,6 ile gıda ve alkolsüz içecek harcamaları yer aldı.
Toplam tüketim harcamalarında en düşük payı alan harcama türleri ise yüzde 0,8 ile sigorta ve finansal hizmetler, yüzde 1 ile eğitim hizmetleri ve yüzde 1,9 ile eğlence, spor ve kültür harcamaları oldu. Aylık ortalama tüketim harcaması hanehalkı başına 24 bin 383 TL ve kişi başına 12 bin 521 TL olarak tahmin edildi.
Temel gelir kaynağına göre harcama kalıpları değişti
Temel gelir kaynağı maaş, ücret, yevmiye geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına yüzde 22,8, konut ve kira harcamalarına yüzde 22,2 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 18,9 pay ayırırken, müteşebbis geliri olan hanehalkları; ulaştırma harcamalarına yüzde 27,3, konut ve kira harcamalarına yüzde 19,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 19,5 pay ayırdı.
Düşük gelirli haneler gıdaya iki kattan daha fazla pay ayırdı
Gelire göre sıralı yüzde 20'lik gruplar itibarıyla tüketim harcamalarının 2023 yılındaki dağılımına bakıldığında; en düşük gelir grubu olan birinci yüzde 20'lik grupta yer alan hanehalkları, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 36,6, konut ve kira harcamalarına yüzde 29,2, ulaştırma harcamalarına yüzde 8,8 ve mobilya ve ev eşyası harcamalarına yüzde 5,4 pay ayrıldı.
En yüksek gelir grubu olan beşinci yüzde20'lik grupta yer alan hanehalkları ise, ulaştırma harcamalarına yüzde 28,3, konut ve kira harcamalarına yüzde 21, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 14,5 ve lokantalar ve konaklama hizmetleri harcamalarına yüzde 6,9 pay ayrıldı.
Tek kişilik haneler konut ve kiraya kalabalık hanelerden bir buçuk kat daha fazla pay ayırdı
Hanehalkı büyüklüğüne göre tüketim harcamalarının 2023 yılındaki dağılımına bakıldığında; tek kişilik hanehalkları, konut ve kira harcamalarına yüzde 31,8, ulaştırma harcamalarına yüzde 18,7 ve gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 16,3 pay ayrıldı.
Hanehalkı büyüklüğü 7 ve daha fazla kişi olan hanehalkları, gıda ve alkolsüz içecek harcamalarına yüzde 30,2, konut ve kira harcamalarına yüzde 19,9 ve ulaştırma harcamalarına yüzde 14,9 pay ayırdı.
