Suriye'deki çatışmalar, bölgesel ve küresel güçlerin doğrudan müdahalesiyle giderek daha karmaşık bir hale geliyor. Rusya'nın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad'a verdiği desteğin ardından, Çin ve İran da Esad yönetimine destek açıklamaları yaptı. Çatışmalarda her geçen gün yeni gelişmeler yaşanırken, bölgesel güçlerin farklı pozisyonları ve uluslararası tepkiler dikkat çekiyor.
Çin'den Suriye'ye Destek
Çin, Suriye'nin kuzeydoğusunda yaşanan gelişmelerden derin endişe duyduğunu belirterek, Suriye'nin ulusal güvenliğini ve istikrarını korumasını desteklediğini açıkladı. Çin Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Lin Cien, Pekin'de düzenlenen olağan basın toplantısında, "Çin, Suriye'nin dostu olarak, gerilimin daha fazla yükselmesini önlemek için etkin çaba göstermeye hazırdır" ifadelerini kullandı. Çin'in, Suriye'nin iç işlerine karışmadan, ülkedeki istikrarın sağlanmasına yönelik desteğini sürdüreceği belirtildi.
Rusya'nın Esad’a Desteği
Çin'in açıklamasından dakikalar önce, Rusya'dan da benzer bir açıklama geldi. Kremlin Sözcüsü Dimitry Peskov, Rusya'nın Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ı desteklemeye devam ettiğini ve sahadaki durumu analiz ettiklerini bildirdi. Peskov, Rusya'nın gelişen olaylara göre pozisyonunu şekillendireceğini, ancak Esad yönetiminin yanında yer almaya devam edeceğini ifade etti.
Suriye ve Rusya’dan İdlib’e Hava Saldırısı
Esad yönetimi ve Rusya, dün Suriye'nin İdlib bölgesine hava saldırısı düzenledi. Suriye'nin El Nusra Cephesi’ne (HTŞ) karşı düzenlediği bu saldırı, 16 kişinin ölümüne yol açtı. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, saldırılarda hayatını kaybedenlerin arasında sivil kayıpların da bulunduğunu belirtti. Ayrıca, HTŞ’nin Halep ve Hama’ya yöneldiği, ancak Suriye ordusu tarafından Hama'da ilerleyişinin durdurulduğu bildirildi.
YPG, Tel Rıfat'ı Kaybetti
Bir diğer sıcak nokta ise Tel Rıfat oldu. Suriye Milli Ordusu (SMO), 2016’dan bu yana YPG'nin kontrolünde olan Tel Rıfat’ı ele geçirdi. Bu gelişme, Suriye’nin kuzeyindeki çatışmaların seyrini değiştiren önemli bir adım olarak kaydedildi.
Esad'dan Sert Açıklamalar
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad, Halep ve İdlib’deki gelişmeler hakkında Abhazya’nın geçici Cumhurbaşkanı Badra Ganba ile bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede Esad, "Terörizm ancak güç dilinden anlar" diyerek, isyancı gruplara karşı güç kullanacaklarını ifade etti. Esad, terörü destekleyen ülkelerle de bu dille mücadele edeceklerini belirtti.
İran Destekli Milisler Suriye'ye Girdi
Suriye ordusuna takviye olarak, İran destekli milislerin Irak’tan Suriye’ye geçtiği bildirildi. Suriye ordusundan üst düzey bir yetkili, Irak’tan çok sayıda İran destekli Haşdi Şabi mensubunun, Suriye’nin kuzeyine doğru hareket ettiğini açıkladı. Bu gelişme, Suriye'nin kuzeyindeki cephe hatlarında devam eden çatışmaların şiddetini artırabilir.
Irak'tan Yalanlama
Ancak, Irak İçişleri Bakanlığı Sözcüsü Mikdad Miri, İran destekli milislerin Irak’tan Suriye’ye geçtiği iddialarını yalanladı. Miri, bu haberlerin sosyal medyada dolaşan asılsız iddialar olduğunu belirterek, "Gerçeği yansıtmıyor" dedi.
Şam'ın ardından Türkiye'ye gelen Arakçi, Dışişleri Bakanı Hakan Fidan ile bir araya geldi. Ortak basın toplantısında liderlerden gelen açıklamalar şöyle:
Dış Müdahaleyle Açıklamak Yanlış
Basın toplantısında konuşan Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın açıklamaları:
"Suriye ile ilgili gelişmeleri gözden geçirdik. Astana süreci sahadaki yoğun çatışmaların durmasını sağlamıştı. Geldiğimiz noktada çatışmaların tekrar başlamasının sebebi Suriye rejiminin 13 yıllık sorunları çözmemiş olması.
Terörü Noktasında Yok Edeceğiz
Biz Suriye'nin toprak bütünlüğünü her zaman destekledik ve desteklemeye devam edeceğiz.Türkiye istikrarsızlık ortamından medet uman teröristlere asla geçit vermeyecektir. Terörü noktasında yok edeceğiz. Suriye'de olanları dış müdahaleyle açıklamak yanlış. Geldiğimiz noktada çözülmeyen sorunlar Astana formatının kapsamından çıkmıştı. Meseleler güç ve karmaşık. Suriye'deki meşru muhalefet ve rejim arasındaki diyalog eksikliği bu çatışma sürecine neden oldu"
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın açıklamasının ardından İran Dışişleri Bakanı Arakçi ise şunları söyledi:
Çatışmalar Siyonist Plan
"Uluslararası toplumun Gazze'nin durumunu ele alması gerekir. Bölgedeki sorunların kökeninin dış müdahaleler olduğuna inanıyoruz. Edindiğimiz bilgilere göre Suriye'de terör faaliyeti gösteren grupların İsrail ve ABD ile bağı bulunmakta. Bu gruplar Suriye'de güvensizlik ortamı yaratmaya teşvik edildi.
Suriye'deki grupların yeniden aktive edilmesi ve Halep'e saldırmaları endişe vericidir. Böyle bir tehlike komşu devletleri de etkileyecektir.
Suriye Hükümetine Desteğimiz Kesindir
Suriye'deki grupların yeniden aktive edilmesi ve Halep'e saldırmaları endişe vericidir. Böyle bir tehlike komşu devletleri de etkileyecektir.
Suriye'nin istikrarsızlaşmasının sonuçlarını tüm bölge ülkeleri görecek. Bu proje bize göre bir siyonist projesi. Kimse bu siyonistlerin rolünü göz ardı etmemeli. Bizler komşu ülkeler olarak hızlı ve etkili girişimlerle Suriye'nin istikrarsızlaştırılmasını engellemeliyiz. Bizim Suriye hükümetine desteğimiz kesindir. Bugüne kadar nasıl ki yanlarında durduysak yine yanlarında durmaya devam edeceğiz."
ABD, Fransa, İngiltere ve Almanya'dan Ortak Açıklama
ABD, Fransa, İngiltere ve Almanya, Suriye'de yaşananlara ilişkin ortak açıklama yayımladı. Açıklamada, yaşanan çatışmalara 'Suriye öncülüğünde çözüm bulunması' çağrısı yapıldı.
Bir paragraflık açıklamada çatışmalara, 'Suriye öncülüğünde çözüm bulunması' çağrısı yapıldı. Dört ülkenin ortak açıklamasında şu ifadeler yer aldı:
"Suriye'deki gelişmeleri yakından takip ediyor ve daha fazla yerinden edilmenin ve insani yardım erişiminin engellenmesinin önlenmesi için tüm taraflara gerilimi azaltma ve siviller ile altyapının korunması çağrısında bulunuyoruz. Mevcut tırmanış, çatışmaya BM Güvenlik Konseyi'nin 2254 sayılı kararı doğrultusunda Suriye'nin öncülüğünde siyasi bir çözüm bulunmasına duyulan acil ihtiyacın önemini vurgulamaktadır."
İsrail Dışişleri Bakanı Gideon Saar ise Suriye'de başlayan çatışmalarda hiçbir tarafı desteklemek niyetinde olmadıklarını söyledi.