Kübra Karabulut
Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,4 büyüklüğündeki iki deprem 10 ili etkiledi. Deprem sebebiyle tüm itirazlara rağmen yapılan Hatay Havalimanı, pistinin kırılması sebebiyle kullanılamaz duruma geldi.
Depremin en ağır sonuçlarının görüldüğü Hatay’da, havalimanı pisti enine doğru yarıldı ve asfaltı paramparça oldu. Yaşanan felaket, Hatay Havalimanı’nın pistinin göl havzasına yapılmış olduğunu akıllara getirdi.
YDA Group tarafından inşa edilen Hatay Havalimanı’nın 2007 yılında dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açılmıştı. Deprem öncesinde de pek çok kez yoğun yağışlar sebebiyle göl havzasında su birikmesi sebebiyle havalimanı kullanılamaz hale geliyordu. Tüm itirazlara rağmen yapılan havalimanı, yaşanan depremin ardından kullanılamaz duruma geldiğini Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay şu sözlerle açıkladı:
Hatay Havalimanı şu anda uçuşa kapalı. Maraş ve Antep'i de sivil uçuşlara kapatmış durumdayız.
HATAY HAVALİMANI İÇİN İTİRAZ EDİLMİŞTİ
Milliyet gazetesinde 2012 yılında yayımlanan haberde Mehveş Evin’e konuşan Orman Yüksek Mühendisi Özer Özgüç, Hatay Havalimanı hakkında çeşitli itirazların yapıldığını ifade etmişti. Özgüç’ün ifadeleri şu şekilde:
Hatay Havalimanının yapımı ilk kez 2000’de gündeme geldi. Mustafa Kemal Üniversitesinin (MKÜ) hazırladığı ÇED raporuna göre ‘Kuş falan yok’tu. Büyük tartışmalar koptu. O zamanki Çevre Orman Bakanlığı, kuş göçü hakkında bir yıl süreli bir bilimsel araştırma yapılması ve buna göre karar verilmesi sonucuna vardı. Bu defa çalışmayı Kuş Araştırmaları Derneği (KAD) yaptı. Hatay’ın kuş göçleri açısından olağanüstü önemini gözler önüne serdi. Yılın en az beş ayında ciddi çarpışma riski oluştuğundan yola çıkarak, söz konusu dönemlerde uçuş yapılmamasını önerdiler. Birkaç gün sonra gazeteler Çevre Bakanlığının, MKÜ’nün hazırladığı ÇED raporunu onayladığını yazdı! Havaalanı, 2001 yılında 15 trilyon keşif bedeliyle ihale edildi. Ancak Adana Bölge Mahkemesi, 2003’te yürütmeyi durdurma kararı aldı. Çevre ve Orman Bakanlığı, sivil toplumun uyarılarına rağmen yeni bir ÇED raporuyla inşaatın devamına imkân tanıdı. Havaalanı, hem teknik, hem bilimsel açıdan yanlış yerde, bile bile yapıldı.
Antakya Gazetesi, Hatay Havalimanı’nın sular altında kalması üzerine yaptığı haberde olumsuz ÇED raporlarına rağmen inşaatın yapıldığını ortaya çıkarmıştı. 2019 yılındaki haberde dönemin Hatay İl Genel Meclisi üyesi Mehmet Öztürk şu ifadelerle inşa sürecinin mevzuata aykırı şekilde tamamlanmasını şu sözlerle açıklamıştı:
Hatay İl Özel İdaresi önünde protesto yapılarak, ‘Havaalanımızı istiyoruz’ mesajı verilmek istendi. 2005 tarihinde, İl Genel Meclis Başkanlığı’na, kurutulan Amik Gölü’nün aynasında havaalanı yapılmasının mevzuata aykırı olduğunu belirttim. İl Özel İdare’nin önünde 15-20 genç toplandı, protesto yaptı. ‘Havaalanımızı istiyoruz’ şeklinde çağırıp bağırdılar.
Hatalı yerde yapıldı. Uyarımıza karşı havaalanı bitirildi, pist betonu döküldü! Bir yağmurda, pistin üstünde 1 metre su birikti. Pistin üstünde tekrar dolgu malzemesi (2 metre) dolduruldu. Pistin tekrar betonu vuruldu! Yapılan masraf, başka bir yerde iki havaalanı yapardı! Doğaya karşı, inadına…
'KAYNAKLAR MEGA PROJELERE AKTARILDI'
Depremin ardından tüm itirazlara rağmen yapılan havalimanı bir kez daha gündeme geldi. Bianet’e konuşan TMMOB Mimarlar Odası Hatay Şube Başkanı Mustafa Özçelik, yapılan uyarıların dikkate alınmaması sebebiyle üzgün olduğunu belirtti ve “Bizler, sürekli olarak deprem konusunda uyardık, önceliğin hasarlı binalara verilmesini ve güçlendirme çalışmaları yapılması gerektiğini söyledik, ancak var olan kaynaklar mega projelere aktarıldı. Yıkımın bu kadar büyük olmasının nedeni bu bakış açısı” dedi.
Özçelik, yaşananlarda yetkililerin uyarıları dikkate almamasını şu şekilde özetledi:
Bizim uyarılarımızı dikkate almak yerine, halkın gözüne daha şirin gelen, mega adı altındaki projelere önem verdiler. Var olan kaynaklarımız bu projelere aktarıldı. Oysa güçlendirilmesi gereken binalara aktarılsaydı, sonuç böyle olmayabilirdi.
TMMOB Ankara Şube Başkanı Tezcan Karakuş Candan ise felaketin göz göre göre geldiğine şu sözlerle dikkat çekti:
Biz Hatay’daki havalimanı yapılmadan önce defalarca uyardık ‘Fay hattı burası, burada havalimanı yapmayın’ dedik. Fakat uyarılarımız dikkate alınmadı. Şimdi pistin fotoğrafları geldi, pist paramparça olmuş.