Toplumsal Özel
13 Mart'ta ABD'de Silikon Vadisi Bankası (Silicon Valley Bank) iflas etti. Akabinde yine ABD'li Signature Bank'a kayyum atandı.
Ve ABD'li bankacılık uzmanları en az 10 bankanın daha iflas edebileceği bilgisini paylaştı.
Bu gelişmeler üzerine yaşanan durum hemen akla, 2008 yılında ABD'deki krizi getirdi.
2008 KRİZİNDEN FARKI
ABD'de 2007'de konut piyasasının çökmesi ve Mortgage krizi, bir yıl sonra Lehman Brothers’ın da sonunu getirdi.
Lehman Brothers 2008'in ilk 6 ayında yüzde 73 değer yitirirken, Eylül'de 623 milyar dolar fon büyüklüğüne sahip kurumun zararı, 619 milyar dolara ulaşmıştı.
Ve ilk kez Amerika'da "İflasına izin verilemeyecek kadar büyüktü" yaklaşımı geçerli olmadı!
NE OLMUŞTU?
Amerika'nın 16. büyük bankası Silikon Vadisi Bankası (SVP) Bankası'ndan sonra, kripto para işlemlerin aracılığı ile öne çıkan Signature Bank da iflas etti.
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, CBS'e, "Batan bankayı kurtarmayacağız" dedi.
ABD'DE BANKALAR NEDEN BATTI?
2008'den farklı olarak, Amerika'da bankaların bugün ki problemi, faiz artışları ile birlikte, başta teknoloji sektöründe görülen problemler kronikleşiyor.
2022'de -teknoloji hisselerinin değerlendiği borsa- Nasdaq en çok düşen endeksti.
Faiz artışları, öncelikle SVB'nin çalıştığı firmalarda ve kredilerde sorunlar çıkardı.
Silikon Vadisi Bankası faizlerin artmasıyla, bono ve tahvil porföyünde eksiye geçti.
Bu konudaki haberler sızdırılınca 20 milyar dolarlık fonlar SVB'den kaçtı.
Öte yandan pandeminin bitmesi ile başlayan kamu müdahalesinde çok ciddi bir mevduat artışı yaşandı.
Faizler oranları çok hızlı biçimde 500 puan civarında yükselince tahvil stokları ile mortgage stokları ciddi anlamda zarar etmeye başladı.
YAŞANANLAR, LEHMAN BROTHERS'DAN FARKLI
Bugün ABD'de yaşanan banka iflasları 2008'de görülen Lehman Brothers krizi ile farklılık gösteriyor.
Yaşanan krizin temelinde menkul kıymet değil, bankanın risklerini yönetememesi var.
ABD'de aynı durumda çok sayıda küçük bankada da benzeri iflasların görülmesi bekleniyor.
FEDERAL MEVDUAT SİGORTASI GÜVENCE VERDİ
Amerika'nın TMSF'si olarak anılacak Federal Mevduat Sigortası (FDIC) banka mevduatlarını, tıpkı Türkiye'de olduğu gibi korumaya aldı. Başka bir ifade ile SVB yatırımcıları istedikleri an paralarına erişebiliyor.
FED'İN ÖNLEMLERİ!
Amerikan Merkez Bankası (FED) ile farklı düzenleyici kurumlar yaşanan banka iflaslarına karşı bir dizi tedbirler aldı.
20 Mart itibari ile tüm bankacılık müşterileri mevduatlarına erişebilecek.
Öte yandan, bankaların acil durum fonlarını kullanması için yeni bir düzenlemeyle, FED'den borç alınabilecek.
