ABD Başkanı Joe Biden, başkanlık yarışından çekildiğini ve yerine yardımcısı Kamala Harris’i önerdiğini açıkladı. Ancak Biden’ın önermesi Harris’i Demokrat Parti’nin başkan adayı yapmaya yetmiyor. Eski Başkan Barack Obama'nın Harris'e rakip olabileceği tartışılırken, ABD Kongre’sindeki bazı Cumhuriyetçiler, Biden'ın Başkanlık görevinden de istifa etmesini talep ediyor.
ABD Başkanı Joe Biden, 27 Haziran'da Donald Trump ile yaptığı münazaranın ardından Demokratların haftalarca süren baskısı sonrasında Kasım ayında başkanlığa aday olmayacağını açıkladı. Biden adaylıktan çekilirken yardımcısı Kamala Harris'i adaylık için desteklediğini bildirdi. Biden’ın çekilme kararı birçok yeni tartışmayı da beraberinde getirdi. Karar yalnızca seçim sonuçları için değil, ABD tarihi için de bir kırılma anı gibi görülüyor.
Biden’ın adaylıktan çekilmesi sürpriz bir gelişme değil. Yaşına bağlı olarak bilişsel sağlığının yeni bir başkanlık dönemine uygun olmadığı yönündeki yorumların artması, kendi partisinden Biden'a yönelik çekilmesi baskısının yükselmesine neden olmuştu. ABD’nin Eski Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi, Eski Başkan Barack Obama ve Senato Çoğunluk Lideri Chuck Schumer Biden’a çekilme yönünde mesajlar veren en kıdemli Demokratlar olmuştu.
Harris’in adaylığı kesin mi?
Biden'a, kendisine destek verdiği için teşekkür eden Başkan Yardımcısı Kamala Harris’in adaylığı ise kesin değil. Biden’ın desteği adaylık mücadelesinde büyük bir avantaj sağlasa da, Harris’in Demokrat Ulusal Kongreden (DNC) onay alması gerekiyor.
Demokratların Kongresi henüz gerçekleşmedi. Kongre, 19-22 Ağustos günlerinde Chicago'da yapılacak. Biden’ın çekilmesiyle yaklaşık 3.800 Biden delegesinin statüsü ‘serbest temsilcilğe' evrildi. Demokratik Ulusal Komite kurallarına göre, Biden'a bağlı delegeler, onun seçtiği halefi desteklemek zorunda değil. Ancak çok adaylı bir görüntünün oluşmaması ve Demokratlar içerisinde birlik imajının güçlenmesi için Parti yönetiminden Harris'i destekleme yönünde bir baskı olacağı öngörülüyor.
Demokrat Parti’nin ağır toplarından Hillary ve Bill Clinton hızla Harris’i desteklediklerini açıkladı. ABD Senatosundaki Demokratlar da Harris’in adaylığını destekledi. ABD’nin Demokratlara yakın medya kuruluşlarında Harris’in adaylığının DNC’de resmi statü kazanmasına neredeyse kesin gözüyle bakılırken, Harris’in başkan yardımcısı adaylığına kimi seçeceği, Kasım’da Beyaz Saray’a gelmesi halinde nasıl bir yol haritası çizeceği, Biden'dan ne yönde farklılaşacağı tartışılıyor.
Obama Harris’e rakip olabilir
Obama, kendi başkanlık döneminde başkan yardımcısı görevinde bulunan Biden’ın çekilmesinin ardından yaptığı açıklamada çekilme kararından övgüyle bahsetti. “Joe Biden, Amerika’nın en etkili başkanlarından biri olduğu kadar, benim için yakın bir dost ve ortak oldu. Bugün bir kez daha, en yüksek düzeyde bir yurtsever olduğunu hatırladık” diyen Obama’nın Harris’i desteklememesi dikkati çekti.
Harris’le ilgili herhangi bir yorumda bulunmayan Obama’nın gelecek ay Chicago’da yapılacak Demokratik Ulusal Kongre'de adaylığa talip olabileceği izlenimi güç kazandı.
Biden ABD Başkanlığı görevinden çekilecek mi?
Biden, adaylıktan çekildiğini açıkladığı sosyal medya postunda görev süresini tamamlayacağını ifade etmişti. Biden'ın seçim yarışından çekilmesini talep eden kıdemli Demokrat temsilciler, erkenden istifa etmesi yönünde bir talepte bulunmazken Biden’ın çekilme kararını metheden mesajlar yayınladı. Biden’ın çekilmesinde önemli bir rol oynayan Pelosi "Tanrı Amerika'yı Joe Biden’ın büyüklüğü ve iyiliği ile kutsadı’’ dedi.
Ancak ABD Senato’su ve Kongre’sinden bazı Cumhuriyetçi temsilciler Biden’ın görevinden çekilme olasılığını gündeme getirdi. Biden'ın başkanlık görevinden erken çekilmesini talep eden Cumhuriyetçiler Biden’ın görevlerini etkin bir şekilde yerine getiremediğini savunarak bunun ulusal güvenlik riski oluşturduğunu öne sürüyorlar.
Biden'ın kampanyasına yapılan bağışlara ne olacak?
Haziran ayı sonu itibarıyla Biden'ın kampanyasının banka hesabında 96 milyon dolar para bulunuyordu. Seçimlerde aday değişikliği durumlarında bağışlara ne olacağına dair bir emsal bulunmasa da ABD medyasında konuyu değerlendiren uzmanlara göre yeni aday Harris olur, banka hesabının kontrolünü sorunsuz bir şekilde devralabilir. Uzmanlar, nihayetinde bu bağışların Biden-Harris ikilisi için kayıtlı bir komiteye yapıldığının altını çizerek, paranın yalnızca Biden’a ait olmadığını söylüyor.
Bazı Cumhuriyetçi yorumculara göre ise Harris'in bu parayı almaya hakkı yok. Harris’in bağışları devralması halinde bunu mahkemede engellemeye çalışacak tarafların olabileceği endişesini de dile getiriliyor.