ABD ve Çin'den üst düzey yetkililer, iki ülke arasındaki gerilimi yatıştırmak amacıyla iletişimi istikrara kavuşturmak için Pekin’de bir araya geldi ve önümüzdeki aylarda ABD Başkanı Joe Biden ile Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında yapılması planlanan görüşmeleri ele aldı.
ABD ve Çin arasındaki iletişimi düzeltmek amacıyla üst düzey yetkililer Pekin’de buluştu. Görüşmede, önümüzdeki aylarda ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping arasında yapılması planlanan görüşmeler gündeme geldi.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Çin Dışişleri Bakanı Wang Yi ve Merkezi Askeri Komisyon Başkan Yardımcısı General Zhang Youxia ile Pekin’de bir araya geldi. ABD basınındaki haberlere göre, bu üç günlük görüşmelerde, Pekin'in Güney Çin Denizi ve Tayvan’a yönelik tavırları ile ABD’nin Çin’e uyguladığı ticaret kısıtlamaları gibi konular ele alındı.
Görüşmelerde, geçen yıl kopma noktasına gelen ABD-Çin iletişim hatlarının onarılması için her iki tarafın neler yapabileceği tartışıldı. Bu görüşmenin, 2018’den bu yana ABD’li bir üst düzey yetkili ile Çinli bir askeri yetkilinin ilk kez bir araya gelmesi olduğu belirtildi.
Ayrıca Pekin’in, ABD seçimlerinin dünyanın en büyük iki ekonomisi arasındaki ilişkiler üzerinde etkili olabileceği için bu seçimleri yakından takip ettiği belirtildi. Her iki taraftan gelen açıklamalara göre, ABD başkanlık seçimlerini kim kazanırsa kazansın, Biden ve Xi arasında önümüzdeki haftalarda bir telefon görüşmesi veya müzakerenin gündeme geleceği ifade edildi.
Beyaz Saray’dan yapılan açıklamada, Sullivan ve Wang'ın, "önümüzdeki haftalarda liderler düzeyinde bir görüşme planlanması dahil olmak üzere, açık iletişim kanallarını sürdürme çabalarını memnuniyetle karşıladıkları" ifade edildi. Çin Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada ise "iki lider arasında yeni bir etkileşim turunun" ele alındığı belirtildi.
ABD basınındaki haberlerde, Biden’ın Çin politikasının, Demokratların başkan adayı Kamala Harris tarafından devam ettirilmesi beklenirken, Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump’ın yeniden başkan seçilmesi halinde Çin’den ithal edilen ürünlere yönelik gümrük tarifelerini genişleteceği öngörülüyor.
Her iki tarafın açıklamasına göre, Wang ve Sullivan’ın askeri alandaki komutanlar arasında bir telefon görüşmesi planladıkları belirtildi.
Bu görüşme ile iki ülke arasındaki düzenli askeri iletişimin yeniden başlatılması istenirken, bu görüşmenin, Hint-Pasifik’teki Amerikan birliklerini yöneten komutanlar ile Çin’in Güney ve Doğu bölgelerindeki stratejisini yöneten komutanlar arasında yapılacağı açıklandı.
Biden yönetiminin, uzun süredir iki büyük güç arasındaki görüşmeleri hükümet yetkililerinin ötesine taşıyarak, bölgedeki askeri otoriteler arasında da iletişim kurulmasını sağlamaya çalıştığı belirtiliyor.
Ancak ABD’li bir yetkili, bahsedilen askeri görüşmenin henüz planlanmadığını söyledi.
Beyaz Saray'dan yapılan açıklamaya göre Sullivan, Çin’in güçlü Merkezi Askeri Komisyonu’ndan Zhang ile yaptığı görüşmede, "ABD’nin Güney Çin Denizi’nde seyrüsefer özgürlüğüne olan bağlılığını" ve Tayvan ile ilgili olarak "Boğazlar arası barış ve istikrarın önemini" vurguladı.
Sullivan, ayrıca siber güvenlik, Gazze’de ateşkes sağlama çabaları ve ABD’nin Çin’in Rusya’nın savunma sanayisini desteklediği yönündeki endişelerini de gündeme getirdi.
Çin devlet medyasına göre, Zhang Tayvan’ı "Çin’in temel çıkarlarının merkezi" olarak tanımladı ve ABD’yi "Çin’e yönelik stratejik yaklaşımını düzeltmeye, Çin’e karşı rasyonel ve pragmatik bir politika benimsemeye ve Çin’in temel çıkarlarına saygı göstermeye" davet etti. General Zhang ayrıca, her iki tarafı da "askeri ve güvenlik alanlarında istikrarı koruma" konusunda çağrıda bulundu.
Biden yönetimi, bu yılın başlarında Çin mallarına uygulanan geniş kapsamlı ithalat tarifelerini sürdüreceğini açıklayarak, yarı iletkenler ve elektrikli araçlar gibi ürünlerde gümrük vergisi oranlarını önemli ölçüde artıracağını belirtti.
Ayrıca Biden yönetimi, Çin’in çift kullanımlı (hem sivil hem de askeri) Amerikan yüksek teknolojisine erişimini sınırlayan denetimler uygulamaya koydu. Buna karşılık Çin, yüksek teknoloji ürünlerinin üretiminde kilit rol oynayan bazı malzemelerin ihracatını sınırlayarak yanıt verdi.
