Barolar, açıklamada kayyum uygulamalarının demokratik ilkelere aykırı olduğuna dikkat çekerek, belediye başkanlarının görevden alınmalarının Anayasa ve Belediye Kanunu’na aykırı olduğunu belirtti. Özellikle Anayasa’nın 127. maddesine atıfta bulunarak, yalnızca “görevle ilgili bir suç” durumunda İçişleri Bakanı kararıyla geçici görevden uzaklaştırma yapılabileceğini hatırlattılar.
Açıklamada, Esenyurt Belediyesi'nin ardından Mardin, Batman ve Halfeti Belediyeleri'ne yapılan kayyum atamalarının "Anayasa’ya, seçme ve seçilme hakkına, demokratik toplumun gereklerine aykırı" olduğu belirtildi. Belediye başkanlarının görevden alınmasının, hukuka aykırı bir müdahale olarak değerlendirildiği vurgulandı. Özellikle darbe girişimi sonrasında Olağanüstü Hal (OHAL) döneminde yürürlüğe giren Belediye Kanunu'nun 45. maddesi ile getirilen düzenlemenin anayasal temeli bulunmadığı ifade edildi.
Ayrıca, Anayasa Mahkemesi’nin kararlarına dikkat çekilen açıklamada, “merkezî yönetimin vesayet yetkisini aşarak yerel yönetimlere atama yapmasının, anayasal ilkelere aykırı olduğu” kaydedildi. Görevden alınan başkanlar yerine Belediye Meclisi üyeleri değil, doğrudan valiler ve kaymakamların atanmasının seçmen iradesine saygısızlık anlamına geldiği ifade edilerek, bunun demokratik bir toplumda kabul edilemeyeceği dile getirildi.
Baroların yaptığı ortak açıklamada, “İçişleri Bakanlığı verdiği karardan derhal vazgeçerek belediye başkanlarını görevine iade etmeli; Belediye Kanunu’na 2016 yılında eklenen düzenleme değiştirilmeli, seçme ve seçilme hakkına müdahale anlamına gelecek tek bir uygulama dahi gerçekleştirilmemelidir” ifadeleriyle, demokrasiye ve halk iradesine olan bağlılık vurgulandı.