Karbonhidratlar, kimyasal düzeyde karbon, hidrojen ve oksijen içerirler ve bu nedenle karbonhidrat olarak adlandırılırlar. Temel besin ögelerinin başında gelen karbonhidrat, vücuda enerji veren ve doğada en fazla bulunan organik bileşenlerin genel adıdır.
Karbonhidrat ne işe yarar?
Sindirim sisteminin düzenli bir biçimde çalışmasına yardımcı olan karbonhidratın temel amacı insan vücudu için gerekli enerjiyi sağlamaktır. Özellikleri ise şu şekilde sıralanabilir:
- Canlılar için temel besin maddesidir.
- Birinci derece enerji verici olarak kullanılırlar.
- Oksijen, hidrojen ve karbon atomlarından oluşurlar.
- 1 gramı yaklaşık 4 kilo kalorilik enerjiye karşılık gelir.
- Yağları metabolize ederler.
- Beynin tek enerji kaynağıdır.
- Bitkilerde nişasta, hayvanlarda ise glikojen şeklinde depolanırlar.
- Yapı taşları glikozdur.
- Nükleik asitlerin (DNA ve RNA) yapısında bulunurlar.
- Bitkilerde fotosentez sonucu kloroplastlarda meydana gelirler.
Karbonhidrat içeren besinler nelerdir?
- Pirinç, buğday ve arpa gibi tahıllar
- Ekmek çeşitleri
- Makarna ve mısır gevreği
- Karpuz, muz, ananas, kayısı, armut, incir, portakal ve üzüm gibi meyveler
- Mısır şurubu, makarna ve toz şeker gibi gıdalar
- Bezelye, börülce, fasulye ve nohut gibi baklagiller
- Havuç, patates ve mısır gibi kök sebzeler
- Hurma
- Kuru üzüm
- Şeker içeren yiyecek ve içecekler
Sağlıklı karbonhidratlar nelerdir?
Rafine olmayan, herhangi bir işlemden geçirilmemiş besinler sağlıklı karbonhidratlar sınıfında yer alır.
Sağlıklı karbonhidratlar:
- Patates gibi kök bitkiler,
- Arpa, kinoa, yulaf, çavdar, pirinç, mısır ve buğday gibi tahıllar,
- Tüm meyveler,
- Kuruyemişler,
- Fasulye, mercimek, bezelye, soya fasulyesi ve nohut gibi kuru baklagiller,
- Havuç ve brokoli gibi sebzeler.