Esra Örnek
Neuralink Corporation, 2016 yılında San Francisco’da Elon Musk ve sekiz nörolog tarafından kuruldu. Şirketin kurulma amacı implante edilebilir beyin makine arayüzleri geliştirmek olsa da geliştirilen cihazlarda kullanılan hayvanlar şirketin adının sıkça gündeme gelmesine neden oldu. Musk’ ın hedefi ise uzun vadede yapayzeka ile simbiyoz ‘a ulaşmak…Şirket 2018 yılından beri Mission bölgesinde Elon Musk’a ait olan OpenAl şirketi bünyesinde araştırmalarına devam ediyor olsa da Elon Musk yönetici pozisyonunda değildi. Stat News tarafından yayınlanan makaleye göre; yıllarca süren ve aceleye getirilmiş zaman çizelgeleri bilimin yavaş ve artan hızıyla iç çatışmalar yaşanması sebebiyle Ağustos 2020’ ye kadar sekiz kurucu bilim insanından üçü şirkette kalmaya devam etti.
Neuralink şirketi 9 Nisan 2021 yılında sosyamedya üzerinden Pong oynayan maymun videosu paylaştı. Bunun üzerine Elon Musk yayınlanan videoyu takipçilerine sunarak ilk somut çalışmalarını göstermiş oldu. Video da kafasına yerleştirilen implant ile beyin sinyalleri gönderilen maymun bir anda pong oyunu oynamaya başlıyor.
Aynı tarihlerde hayvanın deney sonrasında öldüğünü söyleyen hayvanseverlerin baskısı sonucunda şirket bunu doğrulamak zorunda kaldı. Fakat şirket hayvan refahı düzenlemelerini ihlal ettiğini reddetmişti.
1500 HAYVANIN ÖLÜMÜ ÜZERİNE ŞİRKETE SORUŞTURMA AÇILDI
Amerika Birleşik Devletleri’nin (ABD) hayvan refahı politikasına uygun olmadığı gerekçesiyle Neuralink şirketine soruşturma açıldı. Şirketin çalışanlarının şikâyette bulunması sonucu Musk’ın deneylerin yavaş ilerlediğini söyleyerek baskı yaptığı ve bunun sonucunda net bir rakam olmamakla birlikte birçok hayvanın deneylerde acı çekerek öldüğü bildirildi. Şirkete savcının talebi doğrultusunda ABD Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından potansiyel hayvan refahı ihlali gerekçesiyle soruşturma açıldı.
Şirket 2018 yılından bu yana yapılan deneylerde domuz, maymun ve koyun olmak üzere 1500 hayvanın ölümüne neden oldu.
HAYVAN DENEYLERİNİN ARKA PLANI
Bilimsel amaçlar çerçevesinde insan dışı olan tüm canlıların deneylerde ’prosedür’ gerekçesi ile kullanıldığını biliyoruz. 15 Nisan 2021 tarihinde Tavşan Ralph’in insanlığa seslenişiyle beraber hayvan deneylerinin arka planını görmeye ve duymaya başladık. Oysaki ilk insanlıktan itibaren bizler hayvanları birçok alanda kullanmaya devam ediyoruz. Lüks markaların ürettiği deri kıyafetler, kozmetik ürünleri ve temizlik malzemeleri… Hepsinde hayvansal ürün bulmak mümkün. Peki, bu hayvanlar gerçekten hiçbir acıyı hissetmiyor mu?
Elon Musk şirketinin amacını ‘sadece bir çiple insanların beynindeki nörolojik bölgelere yapılacak sinyallerin beyni doğrudan bilgisayarla bağlantılı hale getiren arayüzler geliştirmeyi hedeflediğini’ belirtirken yıllar içerisinde kayıt tutulmadığı hali ile dahi binlerce hayvanın ölümüne sebebiyet verdi.
Türkiye’de kurulan ‘Deneye Hayır Derneği’nin raporuna göre dünyada her yıl 100 milyondan fazla hayvan deneylerde kullanılmaya devam ediyor. Aynı zamanda denek olarak kullanılan hayvanlar veteriner hekim tarafında uygun bulunursa tekrardan denek olarak kullanılabiliyor.
Bilimsel araştırmada kullanılacak gönüllünün rızasının alınması ve deneyin o kişinin menfaatine olmasıyla kişi denek olmayı kabul eder. Fakat insan dışı canlılardan alınamayan onay onların denek olarak dünyaya geldiğini veya bizlerin onlar üzerinde söz sahibi olduğumuzu göstermez. Onların üzerinde uygulanan herhangi bir bilimsel çalışma ahlaken uygun değildir. Üstelik teknolojinin gelişmesi ve küresel bir dünya olmanın getirdiği kısmi avantajlar biri de çoğu deneyin bilgisayar üzerinde daha sağlıklı ve net sonuçlar doğurduğu olmuştur. İnsan fizyolojisi ile insan dışı bir canlının fizyolojisini aynı olmadığı gibi yapılan hiçbir çalışma da aynı etkiyi göstermeyecektir.
