Anayasa Mahkemesi (AYM), Abdullah Cömert’in; Gezi direnişinde Antakya’da, polisin attığı gaz kapsülünün başına isabet etmesi ile ölümünün ardından ailesinin yaptığı “yaşam hakkının ihlal edildiği” yönündeki başvurusunu reddetti.
Abdullah Cömert’in ailesi 12 Mart 2020’de AYM’ye başvurdu. Cömert ailesi başvurularında; “Barışçıl nitelikli bir toplumsal gösteriye gereksiz bir şekilde gaz bombası atılarak müdahale edilmesi neticesi Abdullah Cömert vefat etmiştir ve somut olayda kolluğun ölümcül güç kullanmasını gerektiren meşrugeiz p amaçlardan hiçbiri bulunmamaktadır” değerlendirmesini yaptı.
Cömert ailesi ayrıca, gaz bombası kullanılarak müdahale edilmesi talimatını veren polis amirleri hakkında kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmesinin, “etkili soruşturma yükümlülüğünü ihlal ettiğini” iddia etti.
'HUKUKİ SORUMLULUK YÜKLENMEZ'
Anka’nın aktardığına göre; mahkeme kararını 16 Haziran 2022’de oybirliği ile verdi. Yüksek Mahkeme, bu iddia ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
Abdullah Cömert’in katıldığı toplumsal gösterinin şiddet içermediği iddialarına iştirak edilmesi mümkün görülmemiştir. Polis amirleri tarafından verilen müdahale emri, yasalara aykırı değildir ve olayların engellenmesine yönelik genel bir emirdir. Ölüm ve verilen emir arasında bir illiyet bağı bulunmamaktadır. Dolayısıyla gösterilerek müdahale emri veren yetkililere, Cömert’in ölümü nedeniyle hukuki bir sorumluluk yüklenemez.
Cömert ailesi başvurularında; polis memurunun, Balıkesir 2. Ağır Ceza Mahkemesi tarafından “kasten öldürme” değil de “bilinçli taksirle öldürme” suçlamasıyla cezalandırılmasının da hak ihlali olarak tespit edilmesini talep etti. Mahkeme, şu değerlendirmeyi yaptı:
… Neticede, 6 yıl 10 ay 15 gün hapis cezası olarak belirlenen cezanın caydırıcı olduğu ve suçun ağırlığına göre açıkça orantısız bir ceza olmadığı kanaatine varılmıştır.
Yüksek Mahkeme, ret kararını şu gerekçeye dayandırdı:
Başvurucuların yakını olan Abdullah Cömert’in kamusal güç kullanımı sonucu öldüğü olayla ilgili etkili bir soruşturma yürütüldüğü ve ölüm olayının sorumlusunun tespit edilip orantılı ve caydırıcı bir cezayla cezalandırıldığı; ayrıca başvuruculara ölüm nedeniyle uğradıkları zararların karşılığında tazminat elde etme imkanlarının da tanındığı anlaşılmıştır.
Bu nedenle başvurucuların yaşam hakkı ihlalinden doğan mağduriyetlerinin giderildiği ve başvurunun mağdur statüsü yönünden kabul edilemez olduğunu sonucuna varılmıştır. Açıklanan gerekçelerle, başvurunun; kişi bakımından yetkisizlik nedeniyle kabul edilemez olduğuna karar verilmesi gerekir.
NE OLMUŞTU?
Gezi direnişi sırasında 3 Haziran 2013’te gaz bombasıyla vurularak kaldırıldığı hastanede yaşamını yitiren Cömert’in ölümüyle ilgili soruşturma 14 Nisan 2014’te tamamlanmıştı.
Hatay 2. Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edilen iddianameye göre, polis Ahmet Kuş hakkında, Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 81/1. Ve 21/1. maddeleri uyarınca “olası kastla öldürmekten” dava açılmıştı.
Davanın ilk duruşmasında Kuş’un avukatı yaptığı başvuruyla, davanın başka ile nakledilmesi talebinde bulundu. Mahkeme Balıkesir’de yapılırken, tanıklar ve aile Hatay’dan, sanık polis Ahmet Kuş da Mersin’den davaya katıldı. Sanık polis Kuş’un tutuklanması talepleri her duruşmada reddedildi. “İyi hal” indirimi de göz önüne alınarak 16 yıllık cezası 13 yıl 4 aya indirilen ve kararla da tutuklanmayan Kuş hakkında adli kontrol hükümleri uygulanmasına karar verilmişti. Karar Yargıtay tarafından bozulmuş ikinci yargılamada ise ceza 6 yıl 10 ay 15 güne indirilmişti.
ERDOĞAN ŞİKAYETÇİ OLMUŞTU
2015’te AKP’li Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan anne Hatice Cömert hakkında suç duyurusunda bulunmuş, Mersin Cumhuriyet Başsavcılığı da “tehdit” suçlamasıyla soruşturma başlatmıştı. İfade veren anne Cömert, tehdit değil beddua ettiğini söylemiş, savcılık da kovuşturmaya yer olmadığına karar vermişti.