Babası askeri doktor Nuri Bey, annesi ise Kars valisi Yaver Paşa'nın kızı Lütfiye Hanım'dır. Tek çocuk olarak büyüyen Güntekin'in kız kardeşi Reşide genç yaşta hayatını kaybetmiştir.
Çocukluğunda Fatma Aliye Hanım'ın "Udi" isimli romanını okuyarak sanata olan ilgisi artmıştır. Babasının zengin bir kütüphanesi olması onun kitaplara olan ilgisini ve yazı yazma yeteneğini geliştiren bir faktör olmuştur. İlköğrenimine Çanakkale'de başlamış ve Frerler Okulu'nda öğrenim görmüş, ardından Saint Joseph Lisesi'nde okumuştur. Edebiyat eğitimini tamamlamak için Darülfünun Edebiyat Şubesi'ne devam etmiş ve 1912 yılında mezun olmuştur.
Reşat Nuri Güntekin, öğretmenlik kariyerine atılmış ve çeşitli okullarda Fransızca ve Türkçe öğretmeni olarak çalışmıştır. Edebiyatla da yakından ilgilenen Güntekin, Halit Ziya Uşaklıgil'in etkisiyle hikayeler ve tiyatro eserleri yazmaya başlamıştır. "Çalıkuşu" adlı romanı 1922 yılında Vakit Gazetesi'nde tefrika edildiğinde büyük bir üne kavuşmuştur.
Anadolu'nun çeşitli bölgelerini dolaşarak gözlem yapan Güntekin, bu deneyimlerini eserlerine yansıtmıştır. 1931 yılında maarif müfettişi olarak atanmış ve ülkenin farklı bölgelerini gezip görmüştür. Aynı zamanda siyasi hayata da atılarak milletvekili olarak TBMM'de görev yapmıştır.
Reşat Nuri Güntekin, akciğer kanseri nedeniyle 7 Aralık 1956'da Londra'da vefat etmiştir. Edebiyatımızın önemli isimlerinden biri olan Güntekin, eserleriyle Türk kültürüne ve edebiyatına büyük katkılar sağlamıştır.
REŞAT NURİ GÜLTEKİN KİTAPLARI
-
"Çalıkuşu" (1922) - Gültekin'in en tanınmış eserlerinden biri. Aşk, fedakarlık ve öğretmenlik mesleğinin etrafında dönen bir hikayeyi anlatır.
-
"Yeşil Gece" (1928) - Bir aşk hikayesini savaş sonrası İstanbul'da geçiren bu roman, insan duygularını ve savaşın etkilerini işler.
-
"Dudaktan Kalbe" (1925) - Aşkın gücünü ve engellerini işleyen bu eser, Gültekin'in önemli hikayelerinden biridir.
-
"Anadolu Notları" (1933) - Gültekin'in Anadolu'yu dolaşarak gözlemlerini içeren bir derleme kitabıdır.
-
"Akşam Güneşi" (1936) - Bir aşk üçgenini anlatan bu roman, toplumsal normlarla bireysel duygular arasındaki çatışmayı ele alır.
-
"Yaprak Dökümü" (1939) - Gültekin'in en ünlü romanlarından biri. Bir ailenin yaşadığı değişimleri ve çatışmaları işleyen bir eserdir.
-
"Bir Kadın Düşmanı" (1947) - Bir kadının hayatını ve toplumdaki rolünü irdeleyen bir roman.