Dilbilgisel anlamı dışında, "paradigma" terimi, felsefede ve bilimsel çalışmalarda da kullanılır. Burada paradigma, belirli bir disiplinin veya bilim dalının kabul ettiği temel teorik çerçeveyi veya bakış açısını ifade eder. Paradigma, bir alan içinde kabul görmüş metotlar, kavramlar ve varsayımlar dizisini temsil eder. Bilim tarihinde, paradigma değişiklikleri büyük bilimsel devrimlere yol açabilir ve bir paradigmanın yerini başka bir paradigma alabilir.
Bu nedenle, paradigma kelimesi genellikle bir dilbilgisi yapısından veya bilimsel bir bakış açısından kaynaklanan belirli bir düşünce veya yöntem modelini ifade eder. Herhangi bir alandaki paradigma, o alanın temel kavramlarını ve yaklaşımlarını şekillendirir ve bu nedenle o alandaki düşünce ve çalışmaları etkiler.