Doğubayazıtlı iş insanı Abdulbari (Baran) Gozal, 18 Ocak 2025 saat 22:00 sularında Dubai’de hayatını kaybetti. Abdulbari Gozal, uzun süreden beri böbrek yetmezliği sorunu yaşıyordu.
ABDULBARİ GOZAL KİMDİR?
Abdulbari Gozal, 23 Ağustos 1949 tarihinde İran’ın Maku şehrinde dünyaya geldi. Babası Rıza Bey, Doğubayazıt kökenli olup Celali Aşireti mensubuydu. Çocukluk yıllarını Muş’ta ninesinin yanında geçirdi. İlkokulu 1956-61 yılları arasında Muş’ta; ortaokul eğitimini de 1962-65 yılları arasında İran’da tamamladı.
Erken yaşta iş hayatına atıldı. Babasının yanında toptan gıda ticaretiyle uğraştı. Doğubayazıt kapısından hayvan ticareti yaptı. 25 yaşına gelince Türkiye’den İran’a sevk ettiği havyan sayısı 250 bini aştı. Kısa sürede elinde ciddi bir sermaye birikimi oldu.
İran Devrimini izleyen yıllarda, 1981’de, Ankara’ya yerleşti. Turgut Özal’ın önerisiyle Ankara’da ETSUN adında bir şirket kurdu. İhracat-ithalat işine girdi. 1992 yılına gelince Birleşik Arap Emirlikleri, Irak, İran, Suriye, Ürdün gibi ülkelerde şubeler açtı. Bu şirketleri bir merkezde toplamak için 1994’te Dubai’de INTERSUN ismiyle bir holdingi faaliyete geçirdi.
Abdulbari Gozal, 1992’den itibaren Azerbaycan ve Gürcistan’a gıda ihracatı yaptı. İki ülkede şube açtı. 1997’de Bakü’de AZERSUN şirketini faaliyete soktu. Haydar Aliyev'in Azerbaycan Cumhurbaşkanlığı döneminde Sovyetler Birliği’nin çöküşünden sonra Azerbaycan ekonomisi büyük bir kaos içine girmişti. Abdulbari Gozal, Azerbaycan'ın serbest piyasa ekonomisine geçmesinde kilit rol oynadı. Atıl ve çalışmayan durumda ya da düşük kapasiteyle çalışan fabrikaları devralarak yeni teknolojiyi getirdi.
Abdulbari Gozal, Unilever isimli dünya devi İngiliz şirketiyle anlaşma yaparak bütün fabrikaları son teknoloji ile donattı. Çay, yağ, zeytin, kâğıt, gıda paketleme, konserve vb sektörlerde Azerbaycan pazarında tartışmasız şekilde liderliği ele geçirdi. 2006 yılında Güney Kafkasya'nın en büyük şeker fabrikasını İmişli şehrinde faaliyete geçirdi. Sonraki yıllarda modern tarım ve hayvancılık yatırımlarını devam ettirdi.
Abdulbari Gozal'ın öne çıkan en başat özelliği kaliteye son derece önem vermesiydi. Üretim hatası ürünleri gözünü kırpmadan çöpe atmasıyla bilinirdi. Böylece kısa sürede rakiplerini pes ettirdi. Hatta kaliteli çay üretmek için Sri Lanka’da çay plantasyonlarına yatırım yaptı. Sonraki yıllar petrol taşımacılığı sektöründe de kendisinden söz ettirdi.
Abdulbari Gozal, dağılan Sovyetler Birliği koşullarında Azerbaycan ekonomisinin toparlanmasında birincil derece rol oynayan en önde gelen iş insanlarından birisiydi. Ayrıca hayırsever davranışıyla da geride doldurulması zor manevi bir miras bıraktı.