Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası TCMB) 92. Hesap Dönemi Olağan Genel Kurulu, Başkan Fatih Karahan başkanlığında Ankara’da toplandı. Genel Kurul’a; Başkan Yardımcıları Hatice Karahan, Cevdet Akçay ve TCMB hissedarları katıldı. Açılış konuşmasını yapan Karahan’ın ardından hissedarlar da söz aldı.
TCMB’nin D sınıfı hissedarlarından Hasan İstemil, Merkez Bankası’nın 818,2 milyar liralık zararını, ancak 10 yılda kapatabileceğini vurgulayarak, ekonomi politikalarında ve enflasyonda esas sorumlunun hükümet, Hazine ve Maliye Bakanlığı olduğunu belirtti.
'MERKEZ BANKASI ZARARI DENETLEME KURULLARI TARAFINDAN YAZILMAMIŞ'
TCMB’nin zarar ettiğini fakat bunun denetleme raporuna yansıtılmadığını söyleyen İstemil raporu, ''Denetleme raporuna göre Merkez Bankası 815 milyar zarar etmiştir. Banka faaliyet raporu açıkça 'Bir zarar var' diyor fakat denetleme kurulları bu zararı yazmamıştır. Yazılabilir olması kanaatindeyim. Ayrıca bu zarar 2018-2019-2020 ve 2022'nin son karı 93 milyondur. Bu karların ortalamasını alırsak Merkez Bankası bundan sonra her yıl kar yapsa bile 10 yılda bu zararı ancak kapatabilir” sözleriyle eleştirdi.
Faaliyet raporunda, ''gıda ve alkolsüz içecekler grubunun, enerji, hizmet, temel mal fiyatlarının enflasyonu yükselttiğinin kaydedildiğine'' işaret eden Hasan İstemil,''Merkez Bankası fiyat istikrarını sağlamakla ilgili 'enflasyonun sebebi gıdadır, enerjidir, temel fiyatlardır' diyor. O zaman Merkez Bankası para politikaları araçları ile bunların hakkından gelemiyor demektir” diye konuştu.
'GÖREVİNİ YAPMAYAN MERKEZ BANKASI DEĞİL, HÜKÜMET VE BAKANLIKLARDIR'
Esas sorumlunun hükümet ve bakanlıklar olduğunu kaydeden İstemil, şöyle devam etti:
O zaman ne yapmak lazım? Merkez Bankası gıda ile ilgili Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı'na, Enerji Bakanlığı'na, Ticaret Bakanlığı'na gereken uyarıyı yapması lazımdır. Bütün sorumluluk Merkez Bankası'na yüklenmiştir. Oysaki esas görevini yapmayan bakanlıklardır. Maliye Bakanlığıdır, belediyelerdir, fiyat denetimi yoktur. Merkez Bankası para politikaları araçları ile gördüğüm kadarıyla yaşadığımız kadarıyla enflasyon hakkından gelemiyor. Birinci derecede sorumlu olarak Merkez Bankası'nı kabul etmiyorum. Birinci derecede sorumlu olarak hükümeti ve bakanlıkları kabul ediyorum. Bu hususta Merkez Bankası yönetimi bunları uyarmalıdır, bunlarla toplantılar yapmalıdır.
'HER GÜN BAŞKAN DEĞİŞİRSE BU İSTİKRAR NASIL SAĞLANACAK'
Merkez Bankası'nda başkan istikrarı sağlanamadan fiyat istikrarı sağlanamayacağına işaret eden İstemil, ''Her gün başkan değişiyor. Her gün başkan değişirse bu istikrar nasıl sağlanacak? Merkez Bankası Kanunu'na göre daha önce başkanlar 5 yıl için seçiliyordu. Bunu düzenleyen 25. madde 2020 yılında kaldırıldı. Bu konunun da fiyat istikrarına etkisi olduğu kanaatindeyim” dedi ve Merkez Bankası başkan ve başkan yardımcılarının 5 yıllığına seçilmesi için önerge verdi.
'RAPORDA TCMB’NİN İSTANBUL’DA NE KADAR KİRA ÖDEDİĞİ YOK'
Merkez Bankası’nın İstanbul’a altyapı kurulmadan taşındığını söyleyerek durumu eleştiren İstemil, İstanbul finans merkez binasının yapılması gerektiğini, çünkü bankanın kira ödediğini vurgulayarak,''Ne kadar kira ödediği de Denetleme Raporu'nda yoktur. Genel gider içerisinde yuvarlak olarak gösterilmiştir” dedi.
KARAHAN, 818 MİLYAR LİRALIK ZARARA 'SEMBOLİK TUTAR' DEDİ
Hasan İstemil'in Merkez Bankası'nın geçen yılki zararına ilişkin sözlerine Merkez Bankası Başkanı Fatih Karahan, ''Faiz artırma döngüsüne giren ülkelerde Merkez Bankaları zarar edebilirler. Zarar etmiş olmanın Merkez Bankasının faaliyetine engel teşkil etmeyecek olmasıdır. Bizim bilançomuzda yer alan sermaye kaleminde sembolik bir tutardır'' diye yanıt verdi.