Toplumsal Analiz
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, tasarruf tedbirlerine ilişkin Cumhurbaşkanı Genelgesi'yle Bakanlığına bağlı malmüdürlüklerinin yeniden yapılandırılması talimatını verdiğini açıkladı.
Bakanlığının taşra teşkilatlardan birisi olan malmüdürlüklerinin, muhasebe ve diğer saymanlık hizmetleri sunduğunu anımsatan Şimşek şunları söyledi:
Tasarruf tedbirlerine ilişkin Cumhurbaşkanı Genelgesi'yle birlikte Bakanlığıma bağlı malmüdürlüklerinin yeniden yapılandırılması talimatını verdim. İlk aşamada 100, ikinci aşamada da 200 olmak üzere 300 malmüdürlüğünün kapatılması sağlanacak. Malmüdürlüklerinin yaptığı görevler, bundan böyle hizmet birleştirilmesiyle il merkezlerinden veya belirli kriterlere göre seçilmiş başka bir malmüdürlüğümüz tarafından yerine getirilecek.
Kaynaklar daha verimli kullanılacak, gereksiz harcamalar önlenecek. Hizmet kalitesinin artırılması kapsamında muhasebe hizmetlerinin merkezden, modern bilişim teknolojileri kullanılarak yürütülmesi, iş süreçlerin hızlanmasını ve hata oranlarının azalmasını sağlayacak.
Bugüne kadar ilçelerdeki malmüdürlükleri aracılığıyla yürütülen işlerin il merkezlerindeki malmüdürlüklerine devredilecek ya da Bakanlıkça yürütülecek olması, bürokrasi içinde yetki karmaşasıyla birlikte denetim sorunu doğuracağı endişelerine neden oluyor.
Peki, ilçelerdeki malmüdürlükleri ne iş yapar?
MALMÜDÜRLÜKLERİNİN GÖREVLERİ NELERDİR?
178 sayılı Kanun Hükmündeki Kararnamenin Ek 20 nci maddesi ve bu maddeyi yeniden düzenleyen 19.6.1994 tarih ve 543 sayılı KHK nin 15 nci maddesi hükümlerine göre malmüdürlükleri bünyelerinde yer alan “saymanlıkla ilgili olarak genel bütçeli dairelerin gelirlerinin toplanması, giderlerin hak sahiplerine ödenmesi, nakit ve diğer varlıklar ile emanet niteliğindeki değerlerin alınması, saklanması, gönderme ve iadesi, alacak ve borçların kaydı takibi ve bunlarla ilgili bütün işlemlerin muhasebeleştirilmesinden birinci derecede sorumlu olup, Sayıştaya yönetim dönemi hesabı verir.”
Malmüdürlükleri, aynı zamanda “bağlı ilçe milli emlak servisi vasıtasıyla, Milli Emlak Genel Müdürlüğü görevlerinin ilçeye ilişkin olanlarını yürütür. (Bu görevler genel hatlarıyla; Devletin özel mülkiyetindeki taşınmaz malların satışı, kiraya verilmesi ve trampası, ormanlar ve devletin hüküm ve tasarrufu altındaki diğer yerler ile özel mülkiyetindeki yerlerde bulunan su ürünleri üretim yerleri, kaynak suları ve taş, kum, çakıl ve toprak ocaklarının kiraya verilmesi işlemlerini yapmak. Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerden kamu hizmeti için kullanılması gerekli olanları, genel ve özel bütçeli idarelere tahsis işlemlerini yürütmek ve diğer yazılı görevler) İlçede hazine adına taşınmaz mallarının tapuda tescil ve ferağına ilişkin yetkileri kullanır. İlçe kamulaştırma kıymet takdiri komisyonuna maliye üyesi görevlendirmek veya görev almak” da mal müdürünün görevleri arasındadır. “Malmüdürü, milli emlak işlemlerinin mevzuata uygun olarak yürütülmesini temin eder, görev alanındaki milli emlak işlemlerinden doğan hak ve alacaklarının zamanında tahakkuk ettirilmesini sağlamakla yükümlüdür.”
Malmüdürlükleri, “hazineyi ilgilendiren veya mali hususları ihtiva eden işlerde gerekli müdafaanameleri hazırlar ve hazine temsilcisi sıfatıyla ilgili adli merciilerde dava açar. Açılmış olan davaların takibini ve sonuçlandırılmasını hazine vekilinden talep eder. Hazine avukatının bulunmadığı durumlarda bizzat hazine temsilcisi sıfatıyla devlet davalarını takip eder. Bu iş ve işlemlerini muhakemat servisleri aracılığıyla 659 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütür.”
“Bağımsız vergi dairesi bulunmayan ilçelerde malmüdürü, vergi dairesi müdürü yetkisine haiz olup, vergi, resim ve harçların tarh, tahakkuk işlemlerini kanun hükümlerine uygun surette ve zamanında yaptırmak, tahsil ettirmek gerektiğinde haciz kararlarını infaz ettirmek, terkini gereken vergi ve benzeri yükümlülülüklerle ilgili iş ve işlemlerini yaptırmak, yoğun ve yaygın vergi denetimini yaptırmak, gerektiğinde vergi incelemesi yapmak, kanun, yönetmelik ve tebliğlerde kendisine verilen iş ve işlemleri yürütmek yetkisine sahiptir.”
BUNDAN SONRA NE OLACAK?
Bakanlığın kaynakların verimli kullanılması amacıyla aldığı “tasarruf tedbiri”nin, il merkezlerindeki iş yükünü ve yoğunluğu artıracağı, zamanla buralardaki mal müdürlüklerindeki personel sayısının artmasına neden olarak merkezleri hantallaştıracağı tahmin ediliyor.
İlçe malmüdürlükleri aracılığıyla yürütülen bazı işlerin merkezden yürütülecek olması, hem iş süreçlerini yavaşlatacağı, hem ilçe malmüdürlüklerinin aradan çıkması nedeniyle hata ve usulsüzlük riskini artıracağı öngörülüyor.
