8 Aralık itibarıyla Beşar Esad yönetiminin devrilmesinin ardından, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, işgal altındaki Golan Tepeleri'nden yaptığı açıklamada, ülkesinin buradaki tampon bölgenin kontrolünü "geçici olarak" ele geçirdiğini duyurdu. Bu açıklamadan kısa süre sonra İsrail, 1973'teki Arap-İsrail Savaşları'ndan sonra ilk kez Suriye topraklarına girdi.
Suriye’deki bu gelişmeler üzerine Türkiye, Katar, Irak, İran ve Suudi Arabistan, İsrail’in işgalini kınayan açıklamalar yaptı. Türkiye Dışişleri Bakanlığı, 10 Aralık'ta yaptığı açıklamada, "İsrail'in 1974’te imzalanan Kuvvetlerin Ayrıştırılması Anlaşması'nı ihlal ederek Suriye topraklarında ilerlemesini şiddetle kınıyoruz" dedi.
İsrail'in Saldırıları ve Bölgesel Etkileri
İsrail ordusunun Esad yönetiminin devrilmesinin ardından Suriye genelinde 300'den fazla hava saldırısı düzenlediği bildirildi. Suriye İnsan Hakları Gözlemevi (SOHR), İsrail'in Dera, Şam, Lazkiye ve Hama'daki askeri hedefleri vurduğunu ve bu saldırıların 2024’te 416 askerin ölümüne yol açtığını açıkladı.
İsrail'in Golan Tepeleri'ndeki işgali ve başkent Şam'a yaklaşması, bölgedeki askeri harita üzerinde ciddi değişimlere yol açtı. İsrail, Golan'da Hermon Dağı'ndan başlayarak, Suriye’nin çeşitli bölgelerinde tampon bölgeler kurmuş durumda. Golan Tepeleri’nin stratejik önemi, bölgedeki su kaynakları ve yüksek konumu ile dikkat çekiyor.
Uzun Süreli İsrail İşgali Beklentisi
Uluslararası ilişkiler uzmanı Doç. Dr. Kemal Çiftçi, İsrail’in işgal ettiği bölgelerde uzun süre kalacağını ve Suriye'de sürekli bir etkisi olacağını belirtti. Çiftçi, "İsrail, Suriye'nin uzun vadede Türkiye’nin nüfuz alanı olmasını engellemeye çalışıyor. Suriye'nin hızla Türkiye’nin etki alanından çıkmasını istemiyor" dedi.
İsrail’in Golan Tepeleri'ndeki işgali, bölgesel güç dengelerini etkileyebilir. Golan, Su kaynakları ve bölgenin en yüksek noktası olması nedeniyle oldukça stratejik bir konumda bulunuyor. Uzmanlar, İsrail'in bu bölgedeki hakimiyetini genişletmesi halinde, Şam’a yönelik olası saldırıların daha da kolaylaşacağını vurguluyor.
İsrail ve Türkiye'nin Suriye'deki Karşıtlıkları
Türkiye'nin uzun süredir İsrail ile karşı karşıya geldiğini hatırlatan uzmanlar, bu karşıtlığın Suriye’de somut bir karşılık bulmaya başladığını belirtiyor. Türkiye, bölgedeki etkisini artırmaya çalışırken, İsrail ise kendi güvenliğini sağlamak amacıyla Suriye'deki işgalini sürdürmeyi hedefliyor.
Suriye'nin Geleceği ve ABD’nin Politikaları
Suriye'de merkezi bir yönetimin yokluğu, İsrail’in bölgedeki stratejilerini daha da rahatlatmış durumda. Uzmanlar, Suriye'deki siyasi belirsizliğin, İsrail için avantaj sağladığını ve İsrail’in bölgede daha uzun süre kalmasının muhtemel olduğunu belirtiyor.
ABD’nin bölgedeki politikalarının değişebileceğini belirten uzmanlar, Amerika'nın Suriye’deki güç dengelerine göre hareket edebileceğine dikkat çekiyor. Suriye'nin geleceği belirsizliğini korurken, bölgedeki her aktörün etki alanını genişletme amacı gütmesi, bölgesel çatışmaların derinleşmesine yol açabilir.