Türkiye’de feminizm eksenli ilk kurulan siyasi parti 1923 yılında kurulmuştur. Partinin adı ‘Kadınlar Halk Fıkrası’dır. Nezihe Muhiddin ve on üç arkadaşı tarafından kurulan siyasi parti Cumhuriyet'in ilk siyasi partisidir. Parti, o zamanki adı Cumhuriyet Halk Fıkrası’ndan bile önce kurulmuştur. Fakat o zamanki siyasi yasalar gereği kadınlar siyasi parti kuramadığı için parti yasal hale gelememiş; dernek statüsü haline gelmiştir.
Türk siyaset tarihinde ilk kadın genel başkan 1970 yılında Türkiye İşçi Partisi’nin Genel Başkanı Behice Boran olmuştur. Siyasi hayatında sosyalist bir yol çizen Boran’ın genel başkanlık süreci 12 Mart sürecinde TİP’in kapatılmasıyla birlikte sona ermiştir. 1972 yılında Mübeccel Göktuna, Türk kadınının siyasette daha çok yer edinmesi için Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi'ni kurmuştur. Bu adında 'kadın' geçen ilk siyasi partidir.
GÖLGE BAŞKAN RAHŞAN ECEVİT
12 Eylül dönemi sonrasında tüm siyasi partiler kapatılmış ve birçok siyasetçi 10 yıl boyunca siyasi yasak almıştı. Bu siyasetçiler arasında Necmettin Erbakan, Süleyman Demirel ve Bülent Ecevit de bulunuyordu.
Solda yeni bir hareket başlatmak isteyen ama siyasi yasaklı olan Bülent Ecevit’in yerine eşi Rahşan Ecevit genel başkan olmuştur. Rahşan Ecevit, siyasette daha çok perde arkası bir rol oynamayı tercih etmiştir.
Süleyman Demirel’in 1993’de cumhurbaşkanı seçilmesiyle partisinin başına kimin geçeği soru işaretlerine neden olmuştu. Ekonomi Bakanı olan Tansu Çiller, bakanlıktan istifa etmiş; parti başkanlığına adaylığını koymuştur. DYP kongresinde oyların büyük çoğunluğunu alan Çiller, hem parti başkanı olmuş hem de ilk kadın başbakan olarak Türk siyasi tarihine geçmiştir.
2014 yılında toplumda cinsiyet eşitliğini savunan ve tüm kurucuları kadın olan ‘Kadın Partisi’ kurulmuştur.
'ERKEKLER KOLTUKLARINI BIRAKMIYOR, SORUN ZİHNİYETTE'
Kadın Partisi Genel Başkanı Benal Yazgan'la Türk siyasetinde kadınların yerini konuştuk.
Yazgan, konuya ilişkin şunları söyledi:
Kadınların Türk siyaseti yeri berbat. Ülkenin yarısı kadın ama kadının siyasette adı yok. İktidar zihniyeti gereği fıtrat deyip kadını evde tutmaya çalışıyor. Muhalefet, kadınlarını dinliyor; kadınlarla ilgili vaatler veriyor ama pratiğe gelince bir icraat göremiyoruz.
Cumhuriyetimizin 100'üncü yılına giriyoruz, kadınların Türk siyasetinde yeri ilk yıllarından bile kötü durumda.
Yerel yönetimlerde kadınların yönetim oranı binde birlerle ifade edililiyor. Milletvekillerine baktığımız da yüzde on yedilik bir kadın milletvekilli oranı var. Milletvekili listelerine baktığımızda gelecekte bu oran daha düşük olacak. Kadınların listede yeri çokmuş gibi gözüküyor ama öyle değil. Ya seçilmeyecek yerlere koydular ya da hiç milletvekili çıkaramadıkları yerlere koydular.
Erkekler koltuklarını bırakmıyor sorun zihniyette.
126’DA 5
2023 itibariyle Türkiye’de 126 siyasi parti bulunmaktadır. Bunların sadece beş tanesinin genel başkanı kadındır. Bunlar;
-
Fatma Benal Yazgan, Kadın Partisi (2014–günümüz) genel başkanı
-
Aysel Tekerek,Türkiye Komünist Hareketi (2015-günümüz) genel başkanı
-
Meral Akşener İyi Parti (2017–günümüz) kurucusu ve genel başkanı
-
Nuriye Bakkal, Merkez Ana Parti (2020-günümüz) kurucusu ve genel başkanı
-
Hatice Çelik İlközen,Tuğra Partisi (2021–günümüz) kurucusu ve genel başkanı