Dünya Sağlık Örgütü, 2019 yılında dünyayı bekleyen en büyük sağlık tehdidi olarak aşı karşıtlığını ilan etmiştir. İnsanlar çeşitli düşüncelerle; etnik, dini, mezhepsel, politik bir takım gerekçelerle veya içinde bulunduğu katkı maddelerinin sağlığa zararlı olduğunu varsayarak özellikle çocuklarına aşı yaptırmak istemiyorlar. Bu nedenle aşıyla önlenebilir çocukluk hastalıklarından bazıları dünyanın çeşitli yerlerinde sık olarak görülmeye başladı. Aşılamayla önlenebilecek kızamık hastalığında 2018 yılında 136 bin ölüm vakası bildirildi. Aşılarda alüminyum ve cıva gibi sağlığa zararlı katkı maddeleri olduğunu söyleyerek aşı karşıtlığı yapan hekimler var. Alüminyum ve cıva gündelik hayatta pek çok kaynakta var, aşılardaki miktar göz ardı edilebilir. Sağlık Bakanlığı yetkilileri de aşılamanın son derece gerekli olduğunu bildirmeye devam ediyorlar. Türkiye’de çocuklarda aşılama yasal bir zorunluluk değil ama aşılamanın mutlaka yasal zorunluluk haline getirilmesi gereklidir.
AŞI EN ETKİN KORUYUCU YÖNTEM
İnsan bağışıklık sistemini hastalık etkilerine karşı uyarmak, alarme etmek, hastalık yapıcı mikroorganizmaları bağışıklık sistemine tanıtmak için aşılama son derece önemlidir. Aşılama en etkin, en kolay, en ucuz koruyucu hekimlik yöntemidir. Çocukluk devresinde çok etkin olarak yapılan aşı uygulamalarına ne yazık ki gençlik ve erişkin yaşta yeterli önem verilmemektedir.
ERİŞKİNDE AŞILAMA KESİN OLARAK GEREKİR Mİ?
Bulaşıcı infeksiyon hastalıklarının yaşı yoktur, her yaşta kişiyi etkileyerek iş gücü kaybına, kalıcı hasarlara ve hatta ölüme yol açabilir. Bu nedenle aşılanmanın yaşı yoktur. Bazı bulaşıcı hastalıklar erişkinde daha ağır ve komplikasyonlu seyretmektedir. Çocukluk çağı hastalığı olarak bilinen kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği bu hastalıklardan bazılarıdır. Yine grip ve pnömoni özellikle 65 yaş üstü bireylerde ağır seyrettiği ve ölüme neden olabildiği için mutlaka aşı yapılması gereken hastalıklardır. Grip ve pnömokok infeksiyonlarından kaynaklanan ölümlerin büyük çoğunluğu (%80) 65 yaş üzerinde ortaya çıkmaktadır. Ölenlerin büyük çoğunluğu (2/3) daha önce herhangi bir nedenle hastaneye yatırılmış fakat aşılanmamış kişilerden oluşmaktadır.
HANGİ AŞILAR?
Erişkin yaşta aşı ile korunma sağlanacak infeksiyon etkenleri pnömokoklar (zatürre), influenza (grip), hepatit A, hepatit B, difteri, tetanoz, boğmaca, kızamık, kızamıkçık, kabakulak, suçiçeği, zona, meningokoklar (menenjit), HPV, Hemafilus influenza tip B gibi etkenlerdir. Bu etkenlerden bazıları seyahat, askerlik, gebelik, bağışıklık baskılanması durumları, kronik hastalıklar gibi özel durumlarda önem arz etmektedir.